Όπως, θα θυμούνται οι παλαιοί, ο θερισμός
στην περιοχή μας γίνονταν με δύο τρόπους:
1.*
Με το δρεπάνι, ή, κατά την Ποντιακή, το καγάν και ως επί το πλείστον από
γυναίκες, λόγο της ευκινησίας τους.. Στην περίπτωση αυτή, οι άνδρες μάζευαν τα
στάχια και τα έδεναν σε δέματα, με στάχυα βρίζας και στη συνέχεια τα μετέφεραν
σε σωρούς, τις λεγόμενες θημωνιές σε σχήμα σταυρού, με στόχο, τόσο, για την
ολοκλήρωση του θερισμού των σίτο-καλλιεργήσιμων χωραφιών τους, όσο και για να
ξεραθούν, ακόμα περισσότερο, ο καρπός και τα στάχυα, πράγμα που θα τους
βοηθούσε, κατά τον αλωνισμό, για την εύκολη απόσπαση του καρπού από το τσόφλι
(φλούδα) και την γρήγορη κοπή του σταχιού σε μικρά τεμάχια, τα λεγόμενα σανό,
ή, όπως τα ξέρουμε οι περισσότεροι, τα άχυρα, που τα χρησιμοποιούσαν οι αγρότες
για την τροφή των ζώων τους κατά την χειμερινή περίοδο.
1.*
Με το δρεπάνι, ή, κατά την Ποντιακή, το καγάν και ως επί το πλείστον από
γυναίκες, λόγο της ευκινησίας τους.. Στην περίπτωση αυτή, οι άνδρες μάζευαν τα
στάχια και τα έδεναν σε δέματα, με στάχυα βρίζας και στη συνέχεια τα μετέφεραν
σε σωρούς, τις λεγόμενες θημωνιές σε σχήμα σταυρού, με στόχο, τόσο, για την
ολοκλήρωση του θερισμού των σίτο-καλλιεργήσιμων χωραφιών τους, όσο και για να
ξεραθούν, ακόμα περισσότερο, ο καρπός και τα στάχυα, πράγμα που θα τους
βοηθούσε, κατά τον αλωνισμό, για την εύκολη απόσπαση του καρπού από το τσόφλι
(φλούδα) και την γρήγορη κοπή του σταχιού σε μικρά τεμάχια, τα λεγόμενα σανό,
ή, όπως τα ξέρουμε οι περισσότεροι, τα άχυρα, που τα χρησιμοποιούσαν οι αγρότες
για την τροφή των ζώων τους κατά την χειμερινή περίοδο.
Χαρακτηριστικός είναι, φίλες και φίλοι, το
γεγονός διαλόγου, ενός “όψιμου” (λόγω επιδότησης) κτηνοτρόφου, που
παραπονέθηκε στην παρέα του, πως, οι αγελάδες του δεν τρώνε άχυρα παρά μόνο
πρασινάδα και τριφύλλι, οπότε ένας ετοιμόλογος φίλος της παρέας τον ..
συμβούλευσε (με όλη τη σοβαρότητά του) να τις βάλει πράσινα γυαλιά για το
βλέπουν πράσινο και να το.. τρώνε.
2.*
Με την κόσα Στην περίπτωση αυτή, οι ρόλοι μεταξύ γυναικών
και ανδρών αντιστρέφονταν και για τον θερισμό οι άνδρες χρησιμοποιούσαν την
κόσα, που χρειάζονταν δύναμη, ή, αν θέλετε, συνδυασμό δύναμης και
επιδεξιότητας στο χειρισμό της, ενώ οι γυναίκες περιορίζονταν στο μάζεμα και το
δέσιμο των σταχιών.
Ο 2ος τρόπος ήταν
ο πιο συνηθισμένος, για οικογένειες που υπήρχαν άνδρες στο σπίτι, δεδομένου
ότι, ήταν πιο αποτελεσματικός (γρήγορος).
Υπήρχαν
όμως και μερικές “ καπάτσες” γυναίκες, που συναγωνίζονταν τους άνδρες
στο θερισμό με την κόσα.
Ίσως, η έλλειψη αντρών στην οικογένεια, ή
ακόμα και η απασχόληση τους σε άλλες πιο επείγουσες εργασίες, να επέβαλαν την
δραστηριότητά τους αυτή, πολλές φορές, βλέπετε, “ανάγκες και … Θεοί
πείθονται”…
Στη φώτο μας, η οικογένεια Φωκά,
από το Φιλώτα, Μάνα και θυγατέρες στο δύσκολο αγώνα για την
επιβίωση, τότε που δεν υπήρχαν, ούτε θεριστικές,
ούτε αλωνιστικές μηχανές, παρά μόνο τα χεράκια της αγρότισσας, του αγρότη και
τα ευλογημένα ζώα τους, που τόσο κόπιαζαν για να τους βοηθήσουν στο δύσκολο και
επίπονο έργο τις διαβίωσής τους....
Στη
γεωκτηνοτροφική Πτολεμαϊδα, ο Ιούλιος, ή χορτοθέρτς στην Ποντιακή, ήταν ο 1ος μήνας που άρχιζαν οι
αγρότες να εισπράττουν κάποιο μέρος από τα εισοδήματα τους ή, αν θέλετε, ένα
μικρό μέρος των κόπων τους που τους εξασφάλιζε (όχι πάντα) το ψωμάκι της
οικογένειας και κάτι ψίχουλα για την πληρωμή ελάχιστων χρεών.
Στη Βιομηχανική Πτολεμαϊδα, ο μήνας Ιούλιος ήταν, ο μήνας
του δώρου για την εξασφάλιση των θερινών διακοπών-παραθαλάσσιων ή μη- και αυτό κόπηκε για χάρη της…
ισοστάθμισης των δύο εποχών…
Γιώργος Ι. Καζαντζής.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ στον ΕΟΡΔΑΪΚΟ
ΠΑΛΜΟ, στο φύλλο 1431 / 02-07-2014, σελίδα 23, ημέρα Τετάρτη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου