Οι πεδινές εκτάσεις των περιοχών της Φλώρινας, του Αμυνταίου και των Πρεσπών, με τους οικισμούς των προϊστορικών χρόνων που εντοπίστηκαν σ' αυτές, αποτελούν τμήμα ενός ευρύτερου χώρου με κοινά στοιχεία δραστηριότητας, που εκτείνεται από τις κεντρικές περιοχές της Αλβανίας ως το Θερμαϊκό κόλπο και τις κοιλάδες του Αλιάκμονα.
H πρωιμότερη ανθρώπινη δραστηριότητα στον νομό ως αυτή τη στιγμή τοποθετείται στη μέση Νεολιθική περίοδο (5800-5300 π.Χ.) και διαπιστώνεται στους οικισμούς του Αρμενοχωρίου, της Μελίτης, του Αγίου Παντελεήμονα, των Αγίων Αναργύρων και του Βαρικού. Στη νεότερη Νεολιθική περίοδο (5300-3100 π.Χ.), παράλληλα με τις παλαιότερες εγκαταστάσεις, εμφανίζονται νέοι οικισμοί στη λεκάνη Αμυνταίου-Πτολεμαΐδας, στο Λιμνοχώρι, στη Βεγόρα, στον Ροδώνα και στον Φανό. Οι οικισμοί πληθαίνουν στην πρώιμη εποχή του Χαλκού (3100-1900 π.Χ.). κυρίως στις λεκάνεc της Φλώρινας και του Αμυνταίου (νέοι οικισμοί εμφανιζονται στις Ανω Κλεινές, τον Σκοπό, τους Λόφους, τη Νίκη την Κλαδοράχη, την Παλαίστρα, το Πέρασμα, τον Άγιο Βαρθολομαίο, τα Βαλτόνερα), ενώ στην ύστερη εποχή του Χαλκού (1600-1050 π.Χ.) νέες θέσεις εμφανίζονται στην Οξιά-Μιχρολίμνη, το Τρίγωνο, τη Φλώρινα, τον Παπαγιάννη, το Νεοχώρι, τις Πέτρες. H κατοίκηση φαίνεται ότι αυξάνεται στην εποχή του Σιδήρου (Πέτρες, Αετός, Βαρικό, Βεγόρα, Λιμνοχώρι, Φαράγγι, Παλαίστρα).
H πληρέστερα ερευνημένη περιοχή της εποχής Χαλκού είναι η τούμπα του Αρμενοχωρίου, που βρίσκεται 5 χλμ. βορειοανατολικά της Φλώρινας. H διαρκής κατοίκησή της για 3,5 περίπου χιλιετίες οφείλεται στη σημαντική θέση του οικισμού στο επικοινωνιαχό δίκτυο της περιοχής. H πρώτη έρευνα στη βόρεια πλαγιά της τούμπας έγινε το 1931 από τον άγγλο αρχαιολόγο W.Heurtley και η νεότερη την περίοδο 1996-1998 από την ΙΖ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων. H πρωιμότερη εγκατάσταση της μέσης Νεολιθικής (5800-5300 π.Χ.) και της νεότερης Νεολιθικής περιόδου (5300-3100 π.Χ.) δεν σχετίζεται άμεσα με την τούμπα και απλώνεται στα βορειοδυτικά του σύγχρονου οικισμού. H κατοίκηση της τούμπας αρχίζει στην πρώιμη εποχή Χαλκού. H τελευταία φάση της (2100-2050 π.Χ.), παρά την καταστροφή που προκάλεσε η σύγχρονη χρήση του χώρου ως νεκροταφείου, έδωσε ένα στρώμα καταστροφής με πλήθος στοιχείων για τις δραστηριότητες των κατοίκων του οικισμού, για την οικιστική τεχνική και τα υλικά δόμησης, τη λειτουργία των χώρων των κατοικιών, τις διατροφικές συνήθειες, τη διάρθρωση της οικονομίας, τη γνώση των υλικών και της τεχνικής στον τομέα της οικοτεχνίας.
Το σύνολο των δραστηριοτήτων αυτών απεικονίζεται με ιδιαίτερα εκπαιδευτικό χαρακτήρα στην πρώτη αίθουσα σου ισογείου σου Αρχαιολογικού Μουσείου Φλώρινας. Η καταστροφή του οικισμού από πυρκαγιά στο τέλος της πρώιμης εποχής του χαλκού αποτύπωσε στις μάζες του πηλού πολλές λεπτομέρειες από τα οργανικά δομικά τους στοιχεία (άχυρα, κλαδιά λυγαριάς. βούρλα. σίκαλη κλπ.) τα οποία σε συνδυασμό με τη μελέτη του μεγέθους των πασάλων, και των δοκαριών συνθέτουν την εικόνα κατασκευής. των τοίχων και της στέγης των κατοικιών. Η επιβίωση των κατοίκων του οικισμού στηριζόταν στη γεωργία, την κτηνοτροφία, το κυνήγι και την αλιεία ενώ το πλήθος των λίθινων και οστέινων εργαλείων μαρτυρούν μία ανεπτυγμένη οικοτεχνία.
Πολυάριθμα, τέλος, και ποικίλα είναι τα αγγεία που βρέθηκαν στην ανασκαφή του οικισμού. όπως σκεύη αποθηκευτικά, μαγειρικά, μεταφοράς και κατανάλωσης της τροφής. Έρευνα διενεργείται και σε μία ακόμα Θέση των προϊστορικών χρόνων, στον Άγιο Παντελεήμονα Αμυνταίου, όπου τον περασμένο αιώνα (1898-1899) το Ρωσικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Κωνσταντινούπολης ανέσκαψε τμήμα νεκροταφείου της εποχής Σιδήρου, πολλά από τα ευρήματα του οποίου μεταφέρθηκαν στο Μουσείο της Κωνσταντινούπολης.florina-history (Η Φλώρινα και η περιοχή της, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Φλώρινας 2002)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου